ICAO’nun yayınlamış olduğu eklerden 14’üncü(Annex 14) ek’te Havaalanı tesis ve donanımları hava tarafı ve kara tarafı olmak üzere 2 ana bölüme ayrılmaktadır:

Kara Tarafı(land side), Bir havaalanında doğrudan uçuş faaliyetlerine ve operasyonlarına dahil olmayan terminal binaları, diğer tüm yapılar, araç otopark yerleri, kullanılan veya boş alanların dahil olduğu, ana giriş yolları, kontrol noktasından başlayarak hava tarafı dışında kalan havaalanı bölümüdür.

Hava Tarafı(air side), Havaalanında pistleri, taksi yollarını, apronları ve bunlara bitişik sahaları ve belirli durumlarda doğrudan uçuş faaliyeti amacıyla kullanılan bina ve yapılar veya bunların bazı kısımlarına ve bu bölümlerin hepsine girişin kontrollü olduğu yerlerdir.

Hava Tarafı’nda yer alan tesisler:

Hava Trafik Kulesi ve Seyrüsefer Yardımcıları.

Kule, Görsel yardımcılar
Radyo seyrüsefer yardımcıları
Seyrüsefer aletleri için kritik öneme sahip alanlar

Apron

Bakım terminal apronu
Kargo terminal apronu
Yolcu terminal apronu
Havaaracı park apronu
Genel havacılık apronu
Helikopter Apronu
Park Apronu
Bekleme Alanlar

Pist ve Taksi Yolları

Bağlantı yolları
Bekleme cepleri
Banketler
Şeritler

Diğer Tesisler

Havaalanı yönetim tesisleri
Servis yolları
Hangarlar
Akaryakıt tesisleri
Kurtarma ve ilk yardım tesisleri
Güvenlik tesisleri
Meteoroloji istasyonları
Bakım onarım tesisleri
De/anti icing tesisleri
Yer ekipmanları, park alanları, İşletmelere ait özel tesisler
Elektrik ve ısıtma binaları

Kara Tarafı’nda yer alan tesisler

Kargo tesisleri:

Kargo binaları
Kargo alanına ulaşım yolları
Kargo terminal park alanları
Kargo kontrol tesisleri

Yolcu terminal binası:

Terminal binası erişim yolları
Güvenlik kontrol alanları
Yolcu bekleme salonları
Yolcu ihtiyaçları için tesisler
Yolcu-Bagaj işlem noktaları
Yolcu havaaracı bağlantısı
Transit ve transfer yolcu hiz. tes, Gümrük ve pasaport alanları

Havaalanına erişim

Kara Ulaşımı
Yolcu Binası Erişim Hattı
Havaalanı iç yolları
Yolcu indirme-bindirme
Araç park yerleri

Kara tarafında ve hava tarafında yer alan tesislere yukarıda yazdıklarımızı örnek verebiliriz fakat hava tarafının kara tarafından ayrı bir takım özellikleri var ki onlara değinmeden olmaz.

Hava tarafında farkında olarak ya da olmayarak yapılan yanlış hareketlerin cezası oldukça büyüktür ve bu alanda izinsiz fotoğraf çekmek, sigara içmek (açık alanda olsanız bile) kesinlikle yasaktır. Hava Tarafında araç kullanma hız limiti 20 km/h’dir personellerin fosforlu yeleksiz ve çelik burunlu ayakkabı olmadan aprona çıkması yasaktır. Yasakları çiğneyen personel ve yolculara cazai işlem uygulanır. Cezalar dolar üzerinden ücretlendirilir. Bu alanın denetlenmesinden sorumlu Devlet Hava Meydanları İşletmesi yani DHMİ içerisinde yer alan ve havaalanlarındaki idari işleri üstlenen Apron memurlarıdır. Havaalanlarının trafik polisleride diyebiliriz.

Kaynak:

DHMİ,Havacılık Terimleri Sözlüğü, 2011

Anadolu Üni  AÖF, Havaalanı Sistemi

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Ramp Hizmetleri El Kitabı